*'NA' ZIAH HRAN HUN.*
- PC.Thangzikpuia.
Mizo țawngah hian _*na*_ hi thuhnungbet (suffix)-ah kan hmang rim hle a. Suffix lovah chuan noun leh verb leh adverb-ah te hman a ni țhin bawk.
1. *Noun-a kan hmanna:*-
1) Kan taksaa *nâ* kan neih ang chi sawina a nih hian, noun a ni a, a malin *nâ* hi ziah hran țhin tur a ni:
_- Tunlai chu *nâ* eng mah ka nei lo._
_- I *nâ* chu a dam tawh em?_
2) Natna hming hrang hrangah a kawppui noun thumal dang nen *nâ* hi kan hman kawp chuan open (spaced) compound noun a ni țhin a, ziah zawm loh tur a ni.
_Lu nâ_
_ke nâ_
_kal nâ_
_pum nâ_
_Kawng nâ...adt._
3) Mau hi a kawr, a pâwn lam hnâng atana kan hlai țhin hi a *nâ* tia sawi a ni a, hei hi noun niin a mala ziah hran tur a ni.
_- Hnâng atan chuan a *nâ* lam zel hi a tlo._
2. *Verb-a kan hmanna:*- Thil tih sawina, verb atana kan hmannaah a malin *nâ* hi ziah hran tur a ni bawk:
_1) Ka lu a *na* riau._
_2) Damlo *na* deuh an awm...adt._
_3) Kan bean hmeh chu, a *na* ruau mai._
3. *Adverb-a kan hmanna:*- Thil tih (verb) rawn sawi fiahtu, adverb-a kan hmannaah *nâ* hi a mala ziah tur a ni bawk:
_1) A pêt *na* hle mai._
_2) I țawng *na* mah mah._
4. *A mala ziahna dang:*- Kan țawngkam hrang hrangah *na* hi hman a ni țhin bawk a. Hengah hian a mala mal dintir tur a ni leh bawk:
_1) A fel viau *na* a; a thatchhia a ni._
_2) I ti ve thei tak tak *na* maw chu!_
_3) Zu han in leh *na* teh, i châk lo ang._
_4) Thu i awih dawn *na* nge?_
*CHHINCHHIAH TUR*
Khita a mala _*na*_ ziah hran hun kan rawn tarlan khi chhinchhiah ila, khitiang tih lovah khi chuan _*na*_ hi thuhnungbet (suffix) a ni tlangpui zel a, a hmâa a kawppui thumal hnungah khân behtir zel mai tur a ni. Chu lo lehah chuan, thuhmabet (prefix) a ni leh bawk a, a kawppui thumal hmâah khân behtir zel mai tur a ni bawk. A mala ziah hran hun khi kan hriat chian chuan, a dang zawnga _*na*_ kan hmanna hi chu thubet (affix) a ni deuh vek mai a ni.
...
A chiang hle mai.
ReplyDelete