_*D E P R E S S I O N :*_
_-Dina Ralte__Mizote zingah, a bik takin țhalaiteah *Depression* hi a hluar ta em em mai a, kum naupang tak takte mahni nunna lâa thlân thim lam an liam ta nguah nguah maite hian he natna *(depression)* hlauhawm tak hi enliam mai mai chi a ni ta lo tih a tichiang awm e._
_*Enge ni depression chu?*_
_Depression chu *mood off* leh nguai reng hi a ni deuh ber mai. Chutian an ngui reng avang chuan an rilru mai ni lo an taksa leh an landan thlengin a lo tuar phah ta țhin a ni. *Mood disorder-ah* hian chi thum a awm a, chungte chu:_
_*1. Unipolar :*_
_Mood off ngun tak_
_*2. Bipolar :*_
_A changa *Mood off,* a changa *Active* tak ( mania)._
_*3. Dysthymia :*_
_*Mood off* reng, mahse nasa em em lo._
_*Depression awm theihna chhan :*_
_1. Mal viau a inhriat vang te_
_2. Vua leh vang nei tawk lo va inhriat vang te._
_3. Chhungte leh hmangaihten an thihsan avang te._
_4. Ngaihzawng emaw, Nupa kar thubuai vang te._
_5. Sum dinhmun lama harsatna awm vang te._
_6. Natna benvawn, eg: Cancer, Heart desease etc. avang te._
_*Biological factor :*_
_Depression hi thil dang vang pawhin a awm thei a; *adrenocorticotropic hormone* (ACTH) chian loh vang te pawhin a awm thei._
_*ACTH* hian adrenal gland ami Cortisol, (steroid hormone, adrenal cortex pawn ațanga insiam) chu a zuk activate a, chu chuan cortisol hi kan taksaah a lo release ta a ni._
_Cortisol hi kan stress hian a insiam zel a, chu chu thil normal lo a ni lo va, mahse a tam khan depression a thlen thei a ni._
_Adrenal gland hi kal (kidney) chhunga bet a ni a, chu chuan Cortisol chu kan taksa ah a siam a, cortisol hi a tawk chiah a a awm chuan taksa tan a țangkai em em a; kan thisenah, glugose a siam mai bakah fat leh protein netabolise nan a pui bawk a ni._
_Cortisol hian kan thluaka hmun 1 locus coeruleus a activate a, chu chuan stress response cycle a siam țhin a ni._
_Hypercortisolemia (cortisol level tam lutuk) hian kan thisen a leukocytes chu tibuaiin depression a siam ta.
No comments:
Post a Comment